Su kaynaklarının giderek azaldığı günümüzde, atık suların geri kazanımı çevresel sürdürülebilirlik açısından önemli bir strateji haline gelmiştir. 

Bu bağlamda gri suyun yeniden kullanımı, özellikle kentsel alanlarda alternatif bir su kaynağı olarak öne çıkmaktadır.

Gri su; duş, lavabo, çamaşır ve bulaşık makineleri gibi tuvalet dışı kullanım alanlarından kaynaklanan evsel atık suyu ifade eder. Siyah suya kıyasla (tuvalet atıkları), daha düşük düzeyde organik kirletici ve patojen içeren gri su, doğru arıtma yöntemleriyle çeşitli alanlarda güvenle yeniden kullanılabilir.

Gri su, toplam evsel atık suyun yaklaşık %55-75’ini oluşturur. Türkiye’de yapılan araştırmalara göre, konutlardan çıkan gri su oranı %65 civarındadır. Bu oran, potansiyel olarak geri dönüştürülebilecek büyük bir su miktarına işaret etmektedir. Ayrıca gri su, içilebilir nitelikteki suyun yaklaşık %70’ini temsil eden kaynaklarda ortaya çıktığından, geri dönüşümü doğrudan içme suyu tüketimini azaltma potansiyeline sahiptir.

Arıtılmış gri su; tuvalet rezervuarları, bahçe sulama sistemleri, araç yıkama alanları ve yangın söndürme sistemleri gibi içme suyu gerektirmeyen uygulamalarda kullanılabilir. Böylece su kaynakları üzerindeki baskı azaltılırken, şebeke suyu tüketimi düşürülmekte ve altyapı sistemleri üzerindeki yük hafifletilmektedir.

Gri suyun arıtımı, düşük kirletici içeriği sayesinde teknik olarak daha kolay ve ekonomik bir süreçtir. Özellikle merkezi olmayan, yerinde arıtma sistemleri sayesinde hem konutlarda hem de ticari yapılarda uygulanabilirliği artmaktadır. Bu sistemler; biyolojik, kimyasal ya da fiziksel yöntemlerle gri suyu arıtarak yeniden kullanılabilir hale getirir.

Ancak gri suyun tamamen temiz olmadığı ve uygun arıtma sistemleri olmadan kullanılmasının sağlık açısından risk taşıdığı unutulmamalıdır. Bu nedenle, gri suyun geri kazanımıyla ilgili uygulanacak her projede yerel mevzuata uygunluk, kalite kontrol ve sistem bakımı gibi unsurlar dikkatle planlanmalıdır.

Sonuç olarak, gri su geri dönüşümü; sürdürülebilir kentleşme, su tasarrufu ve çevresel denge açısından stratejik bir uygulamadır. Özellikle su stresi yaşayan bölgelerde gri suyun değerlendirilmesi, uzun vadeli su yönetim politikalarının ayrılmaz bir parçası haline gelmelidir.

Kaynak: https://dergipark.org.tr/en/pub/gbad/issue/77433/1152891